Het begin
Laatst werd ik uitgenodigd bij een organisatie die nog maar net gestart was. Een organisatie in het sociale domein; voor een deel geoutsourcet door de gemeente en voor een deel samengesteld uit diverse zorgorganisaties. Het traject naar de fusie toe verdiende geen schoonheidsprijs, waardoor er bij de start al het nodige oud zeer mee kwam. De interim bestuurder voelde aan dat er in de nieuwe teams eerst iets moest gebeuren voor ze op de inhoud goed konden bouwen met elkaar, daarvoor werd ik met een collega uitgenodigd. We startten met een aantal gesprekken om een beeld te krijgen van de huidige situatie, waardoor ook een aardige doorsnede van de mensen ons leerden kennen.
Gearrangeerd huwelijk
Wat is het fijn om bij dit soort vraagstukken met een systemische blik te kijken. In de gesprekken begon ik mijn gevoel te toetsen dat we hier op de systemische laag met een gearrangeerd huwelijk te maken hadden, waarbij de grootouders bedacht hadden dat het een goed idee was om dit huwelijk te sluiten. Uit vorige huwelijken kwamen ook al kinderen mee die het huwelijk veelal niet zo nodig vonden. Op de verstandslaag een goed idee, maar op de gevoelslaag was er van liefde nog weinig sprake. Dit beeld werd meteen herkend door alle betrokkenen die we spraken. Sterker nog, ze begonnen deze metafoor al snel uit te bouwen naar hoe het voor hen voelde. Dan weet je dat je raak zit!
Ontmoeten en leren kennen
We stelden dan ook voor om eerst maar eens aan de liefde te gaan werken en elkaar als mensen beter te leren kennen. De eerste teambijeenkomst van elk team stond dan ook in het teken van elkaar ontmoeten, ontdekken waarin je hetzelfde bent, los van de organisaties waar je vandaan komt. Zo laat je op een leuke, ontspannen manier verbindingen ontstaan die niets met werk, oud zeer of eerdere organisaties te maken hebben. Daarmee verlaag je de drempels alvast naar elkaar.
Oefenen baart kunst
Mooie oefeningen waarmee we onder andere gewerkt hebben:
- Maak groepjes op basis van het beroep van één van je ouders. Ga vervolgens op zoek naar overeenkomsten in hoe je opgegroeid bent. Het blijkt namelijk dat ouders die eenzelfde beroep hebben vaak ook dezelfde waarden belangrijk vinden. In één van de groepen was iemand die net als ik twee ouders in het onderwijswerkveld had. Het was hilarisch om te ontdekken dat ook zij niet de gebruikelijke klusjes hoefde te doen als ze voor een proefwerk moest leren.
- Vul op een briefje in wat je vroeger als kind graag speelde. Vervolgens worden deze briefjes in een grote bak gegooid en ga je ze net als Sinterklaaslootjes weer uithalen. Daarna moet je degene zien te vinden van het spel dat op jouw lootje staat. In een gesprek probeer je uit te vinden welke talenten de ander als kind al inzette, waardoor dit spel juist het favoriete spel was. Er zit een pracht van een overeenkomst tussen de talenten die er toen al inzaten en hoe iemand nu zijn werk doet. Bovendien vergeet je nooit meer hoe die ander Indiaantje speelde of enorme lego-bouwwerken maakte. Een competitief teamspel waarin je de beste oplossingen creëert door goed gebruik te maken van elkaars talenten.
De medewerkers die meedachten bij de voorbereiding van een volgende teambijeenkomst gaven aan dat ze merkten dat ze nu veel makkelijker contact maakten met de mensen die ze eerder minder spraken. Ook gingen ze nu veel makkelijker tussen andere collega’s zitten op hun ‘vlek’. Het stroomde meer, voelden ze.
Waarden binnen de organisatie
Bij de volgende teambijeenkomst zijn we meer ingegaan op waarom ieder voor dit werk gekozen heeft en wat de waarden zijn (het waardevolle is) die je mee hebt genomen van je vorige werkgever(s). Dit hebben we gerelateerd aan waar deze nieuwe organisatie voor staat. Zo konden mensen onderzoeken of ze dat wat ze allang belangrijk vinden, ook goed kwijt zouden kunnen in deze nieuwe organisatie.
Het was fijn om te merken dat er op de laag van waarden veel overeenkomst was, ook al zou er in de vorm van hoe je je werk doet vast het nodige gaan veranderen. Daardoor was het makkelijker om je te verbinden met de nieuwe organisatie en voelde het op een diepere laag rustiger. Ondanks dat de werkdruk niet lager was. Ook waren ze eraan toe om de spannender gesprekken met elkaar te gaan voeren, over de punten waarover je je verbaast of irriteert.
Je kunt je vast wel voorstellen dat met een dergelijke ‘bodem’ in een team het een stuk makkelijker wordt om met elkaar op de inhoud aan de slag te gaan.
Geïnteresseerd?
Lijkt het jou ook wat om met een meer systemische of tribale blik bekijken naar team- en organisatievraagstukken en te leren hoe je op die laag kunt interveniëren?
Bekijk dan vooral onze training verandermanagement met tribale brein en onze opstellingsmiddagen eens.